همانطور که میدانیم پروتکلهای مختلف موجود در عرصه ارزهای دیجیتال معمولاً بر موضوع خاصی متمرکز میشوند و به فعالیت تخصصی در آن حیطه میپردازند. پروتکلهایی وجود دارند که دغدغه اصلی آنها امکان تعاملپذیری بلاکچینها است.
تعاملپذیری در دنیای بلاکچین امکان ارتباط دو بلاکچین متفاوت را فراهم میسازد. تراکنشهای بین زنجیرهای بدون نیاز به شخص ثالث بین دو بلاکچین از این راه امکانپذیر میشود.
به طور کلی غیرمتمرکزسازی ارتباط بین بلاکچینها، تراکنشهای بهینهتر در بلاکچینها، اجرای قراردادهای هوشمند کارآمد، مناسبسازی بلاکچین برای پذیرش وسیع و افزایش امنیت و کاهش منابع زمانی و مکانی از مزایایی هستند که از راه تعاملپذیری بلاکچینها به دست میآید.
کازمس (Cosmos)، پولکادات (Polkadot) و وان چین (Wanchain) از جمله پروتکلهایی هستند که امکان تعامل بین بلاکچینها را فراهم میسازند.
در این مقاله به پلتفرم کازمس میپردازیم. این پلتفرم، دغدغه اصلی این عرصه یعنی تعاملپذیری و مقیاسپذیری را نقشه راه خود قرار میدهد. ما در ادامه به بررسی ابعاد بیشتر این پلتفرم و رمز ارز آن یعنی اتوم (Atom) خواهیم پرداخت.
حال اگر برای شما سؤال پیش آمده که چگونه Atom بخریم یا چطور بفروشم و یا اینکه از کجا Atom بخریم با ما همراه باشید زیرا در این مقاله به مطالبی در مورد چگونگی خرید Atom و نحوه فروش Atom نیز پرداخته شده است.
نگاهی کلی به پلتفرم کازمس (Cosmos)
بلاکچینهای نسل سومی مانند کازمس برای حل مشکلات بلاکچینهای نسل اول (نسل بیت کوین) و دوم (نسل اتریوم) همچون قیاسناپذیری، نداشتن قابلیت همکاری و حریم خصوصی بر سر کار آمدند. به کازمس به دلیل قابلیت تعاملپذیری بلاکچینها، اینترنت بلاکچینها نیز گفته میشود.
گفتیم که کازمس قابلیت IBC را فراهم ساخته است. مشکلی که متعاقب IBC پیش میآید پیشی گرفتن تعداد اتصالات شبکه نسبت به تعداد بلاکچینها است. راه حل کازمس برای این مسئله، هابها (Hubs) و زونها (Zones) بوده است که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
زبان برنامهنویسی که به عنوان جعبه ابزار هم شناخته میشود چندین ابزار اضافی دارد که به آنها ماژولار گفته میشود و میتوان آنها را مستقل یا همراه با دیگر اجزاء برنامهها به کار گرفت. کازمس برای ایجاد بلاک چین از رویکرد ماژولار استفاده میکند (بلاکهای پایه بلاک چین به عنوان ماژولها).
دو فناوری زیربنایی این شبکه، تندرمیت و پروتکل IBC نام دارند. پروژه کازمس روی شبکه Tendermint بنا شده است.
کازمس به ایجاد برنامههای غیر متمرکز بین بلاک چینی با بازدهی بالا کمک میکند. از بهترین برنامههای غیر متمرکز (dApp) این شبکه میتوان به Anchor، Flares و Klever اشاره کرد. زون، Cosmos SDK و هاب اجزای تشکیل دهنده کازمس هستند.
زون (Zone)
در کازمس، هر شبکه یک منطقه (Zone) نامیده میشود. یکی از مواردی که کازمس به آن معروف است امکان ایجاد بلاکچینهای مستقل است که زونها نیز اشاره به همین امر دارند.
بلاکچینهای مستقل از قابلیت صدور و توزیع توکنهای جدیدی روی شبکههای خود، تأیید حسابها و تراکنشها، رأی دهی و امکان بهروزرسانیهای بدون وابستگی به کازمس برخوردار هستند. هر منطقه در نحوۀ انتخاب اعتباردهندگان بلاکچین، آزاد است.
Cosmos SDK
زونها با استفاده از کیت توسعۀ نرمافزار Cosmos SDK که ساختاری متن باز است ساخته میشوند. در واقع با استفاده از این کیت به سادگی میتوان بر مبنای Tendermint بلاکچینهای عمومی و خصوصی ایجاد کرد.
درواقع توسعهدهندگان میتوانند قوانینی بر مبنای انتخاب خودشان برای تعیین مجموعه اعتبارسنجها روی بلاکچین داشته باشند.
پس هر دو الگوریتم بلاک چین اثبات سهام (Proof of Stake) و بلاک چینهای اثبات صلاحیت (Proof of Authority) را میتوان بهوسیله Cosmos SDK ایجاد کرد. Binance Chain نمونهای از بلاکچین ساخته شده از طریق این کیت است.
ماژولار بودن و امنیت بالا دو ویژگی مهم Cosmos SDK است. از طریق ویژگی ماژولار بودن ساخت بلاکچینهای مخصوص برنامههای کاربردی برای Cosmos SDK فرایندی و بسیار ساده شده است. برای این کار هم میتوان از ماژولهای آماده کازمس استفاده کرد و هم میتوان ماژولهای جدید طراحی کرد.
هاب (Hub)
کازمس هاب (Cosmos Hub) محل تعامل بلاکچینها با یکدیگر است و نقشی واسطهای بین آنها ایفا میکند. هر زون اتصال مستقیم به هاب دارد و از این طریق تعامل با هر زون دیگر در شبکه امکانپذیر میشود.
نکتهای که در این اتصال وجود دارد این است که هر زون اجازه اتصال به تعداد محدودی از هابها را دارد. هابها همچنین مانع دو بار خرج کردن (Double Spending) میان زونها میشود. در این صورت توکنهای دریافتی یک زون باید مطابق با زون مبدأ آن توکن و هاب باشد.
در نتیجه فرایند این اتصال است که مشکل پیشی گرفتن تعداد اتصالات شبکه نسبت به تعداد بلاکچینها حل میشود. هاب همچنین تاریخچهای از وضعیت فعلی زون ثبت میکند. از بهترین اعتباردهندگان نودهای استیککنندۀ توکن ATOM، 100 نفر برای هاب انتخاب میشوند.
موتور Tendermint BFT، لایه اجماع شبکه کازمس
برای فهم بهتر کارکرد تندرمینت، بهتر است ابتدا به این موضوع بپردازیم که هدف از طراحی و معرفی آن چه بوده است؛.
چرا از تندرمینت استفاده میشود؟
معماری شبکههای بلاکچینی به دلیل مسائلی همچون امنیت مورد انتقادهای وسیعی واقع شده است. به طور کلی لایه کاربردی، اجماع و شبکه اجزای تشکیلدهنده یک بلاکچین هستند.
لایه شبکه و اجماع مرتبط با نودها و حل مسائل تراکنشها توسط آنها است. لایه کاربردی برای اجرای قابلیتهایی چون برنامه غیرمتمرکز و قرارداد هوشمند است.
تغییر الگوریتمهای اجماع مناسبترین گزینه برای تغییر این شبکهها است. بهواسطه فعالیت تندرمینت توسعهدهندگان میتوانند فقط بر لایه کاربردی متمرکز باشند و نیاز به فعالیت همزمان روی دو لایه دیگر از بین میرود.
به واسطه همین امر تندرمنت زمان لازم برای توسعه برنامههای کاربردی را حدوداً صد ساعت کاهش میدهد.
الگوریتم اجماع موتور تندرمینت
الگوریتم اجماع موتور Tendermint BFT اثبات سهام است و کاربران در این شبکه میتوانند نقش اعتبار سنج ایفا کنند و از طریق استیک کردن توکنهای ATOM درآمد زایی کنند. همچنین این روش امنیت و عملکرد بالایی (تا هزاران تراکنش در ثانیه) دارد.
یکی از مزیتهای مهم تندرمینت، قطعیت فوری (Instant Finality) است که در بلاکچینهای اثبات کار دیده نمیشود.
قطعیت فوری بدین معنا است که ساخت فورکها فقط در صورت قابلاعتمادبودن بیش از یک سوم اعتبارسنجها صورت میگیرد. پروتکل IBC نیز موجب تقویت این ویژگی میشود.
نقطه تمایز تندرمینت از بلاکچینهای دیگر ساختار آن است. در واقع معماری ماژولار تندرمینت نقطه مقابل معماری یکپارچه بلاکچینهایی مانند بیت کوین است. اجزای نرمافزاری مستقل این ساختار موجب امکان تغییر بخشی از برنامه بدون ایجاد تغییرات قابل توجه در کل سیستم میشود.
الگوریتم تحمل خطای بیزانس یا BFT با استفاده از یک مدل نیمه همزمان (Partially Synchronous) و امکان اعتبارسنجی بهصورت دورهای این امر را امکانپذیر میسازد.
در واقع در بلاکچینهایی چون اتریوم نمیتوان یک قسمت مشخص از کل سیستم را به دلیل خطر ناپیوستگی فعالیت تغییر داد که این امر در تندرمینت حل میشود.
تندرمینت از چه اجزائی تشکیل میشود؟
هسته تندرمینت (Tendermint Core) و رابط کاربری آن دو بخش اساسی این نرم افزار را تشکیل میدهند.
هسته تندرمینت نقش موتور اجماع و پروتکل شبکه همتا به همتا را ایفا میکند و ایجاد نظم و اشتراکگذاری بلاکها و تراکنشها میان نودها و تغییرناپذیری تراکنشها در بلاکچین از مزیتهای آن است.
رابط تندرمینت نقش ارتباطی بین برنامههای بلاکچین یا به اختصار ABCI را ایفا میکنند. قابلیت ساخت برنامهها با هر زبان برنامه نویسی و ساخت آنها بدون در نظر گرفتن لایههایی چون اجماع به واسطه معماری ماژولار تندرمینت در این شبکه امکانپذیر است.
در این فرایند با استفاده از رابط کاربری ABCI، میتوان به هسته تندرمینت و در نهایت به بلاکچین متصل شد.
اتصال بلاکچینهای بدون تندرمینت
علاوه بر بلاکچینهای تندرمینت دو نوع دسته بلاکچینهای دیگر یعنی بلاک چینهای قطعیت سریع و بلاک چینهای قطعیت احتمالی نیز از امکان اتصال به کازمس برخوردار هستند.
بلاک چینهایی با الگوریتم اجماع قطعیت سریع بهواسطه پروتکل IBC به کازمس وصل میشوند. بلاکچینهای قطعیت احتمالی ابتدا باید به Peg-Zone متصل شود.
Peg-Zone نوعی پراکسی چین (Proxy Chain) است. ازآنجاکه این بلاکچین قطعیت سریع دارد، با پروتکل IBC سازگار است و به ایجاد قطعیت برای بلاکچین متصل شده میپردازد.
پروتکل IBC
پروتکل ارتباط بین بلاکچینی (Inter‐Blockchain Communication Protocol) یک پروتکل متن باز با هدف ارتباط بین بلاکچینها است. کازمس از 29 مارس 2021 به استفاده از IBC پرداخت. قابلیت IBC بخشی از آپدیت کازمس به نام استار گیت (Stargate) است.
زونها در هاب، پیامهای IBC را مبادله میکنند. IBC از دو تراکنش IBCBlockCommitTx و IBCPacketTx استفاده میکند. IBCBlockCommitTx موجب ارتباط آخرین هش بلوک در هر منطقه میشود.
IBCPacketTx نیز در پروسه اثبات قانونی بودن اطلاعات و انتشار آن توسط برنامه فرستنده به یک منطقه کمک میکند.
پروتکل IBC و ارز دیجیتال اتوم (ATOM)
فرایند اجرای پروتکل IBC در ارز دیجیتال اتوم دارای چند بخش به نامهای پیگیری (Tracking)، باندینگ (Bonding)، ارسال اثبات (Proof Relay) و اعتبارسنجی (Validation) است.
پیگیری با دریافت هدرهای یک بلاک چین توسط یک بلاک چین دیگر حاصل میشود. وقتی توکنهای اتوم روی بلاک چینی که هدرهای آن ارسال شده قفل میشوند باندینگ اتفاق میافتد.
در ادامه این بلاکچین یک سند اثبات مبنی بر قفل شدن 10 رمز ارز اتوم را به بلاکچین دیگر ارسال میکند که به آن ارسال اثبات میگویند.
در بخش اعتبارسنجی، سند اثبات در آن بلاکچین بر اساس هدرهای دریافت شده بررسی میشود. در صورت تأیید اعتبار 10 ارز دیجیتال اتوم روی این بلاک چین ایجاد میشود که واقعی نیستند و در واقع نمایندههای رمز ارزهای اتوم در بلاکچینی است که در آن باندینگ اتفاق افتاده است.
تاریخچه پلتفرم کازمس (Cosmos)
نسخه اولیه پروژه کازمس در سال 2014 توسط Jae Kwon Tendermint ارائه شد. این فرد یکی از افراد مشهور در توسعه بلاک چین و بنیانگذار Interchain است.
پس از آن Zarko Milosevic و Ethan Buchman نیز به این پروژه پیوستند. گفته میشود جی کوآن بهتازگی از سمت مدیرعامل کازمس استعفا کرده و از این پروژه جدا شده است.
عرضه اولیه ارز دیجیتال کازمس در سال 2017 اتفاق افتاد و در همان دقایق ابتدایی توانست سود زیادی را کسب کند. کازمس در دسامبر سال 2018 آزمایشهای بزرگی را با انتشار یک نسخه از Game of Stakes آغاز کرد.
4 ماه بعد از این اتفاق شبکه رسمی COSMOS و همچنین COSMOS SDK در سال 2019 راه اندازی شد. در سال 2021 نیز پروتکل ارتباط بین بلاک چین کازمس یعنی IBC به طور عمومی منتشر شد.
با توکن اتوم (ATOM) آشنا شوید!
Cosmos Hub اولین هاب شبکه کازمس و یک بلاک چین اثبات سهام عمومی است. نکته اینجاست که توکن استیکینگ بومی آن رمز ارز ATOM است.
این ارز نقشهای متفاوتی را در این شبکه ایفا میکند مثلاً برای انجام کارهایی چون اجرای قراردادهای هوشمند و تکمیل اطلاعات معاملات نیاز به این ارز وجود دارد.
پرداخت هزینۀ تراکنش ها و نقش حاکمیتی از دیگر موارد کاربرد ATOM است. ATOM نقش مهمی در هاب ایفا میکند. قدرت رایدهی اعتباردهندگان در هاب بستگی به تعداد اتومهای استیکشده آنها دارد.
به تناسب هر بلاکی که انتخاب میشود پاداشی به اعتبار دهندۀ اصلی و سایر استیکرها اهدا میشود. هر پیشنهاد برای رأی گیری در بلاکچین Cosmos به 512 توکن اتوم به عنوان وثیقه به مدت 2 هفته نیاز دارد.
آموزش خرید و فروش ارز دیجیتال ATOM
خرید ATOM و فروش ATOM ، کار چندان پیچیدهای نیست. برای این کار لازم است ابتدا یک صرافی را برای انجام معاملات خود انتخاب کنید.
صرافیها در یک تقسیم بندی کلی به دو دستهٔ متمرکز و غیر متمرکز تقسیم میشوند که شما میتوانید به اقتضای نیاز خود یکی از این دو صرافی را انتخاب کنید (در مورد تفاوت صرافیها پایینتر توضیح خواهیم داد).
بعد از انتخاب صرافی مورد نظرتان (بهعنوانمثال یک صرافی متمرکز) کافی است در سایت صرافی ثبت نام کنید و پس از طی کردن مراحل احراز هویت، وارد پنل کاربری خود شوید.
شما از طریق پنل خود میتوانید به تمام ارزهای دیجیتال دسترسی داشته باشید و قیمت لحظهای و قیمت آنلاین تمام ارزهای دیجیتالی که در صرافی مورد نظر لیست شده بودند را مشاهده کنید.
برای خرید ارز دیجیتال ATOM از صرافی کافی است حساب خود را به ریال یا تتر شارژ کنید و هر چند واحد ATOM که مد نظرتان است را خریداری کنید و به کیف پول خود انتقال دهید. فروش ATOM به صرافی هم دقیقاً همین روش را دارد.
کافی است هر چند واحد ATOM که مد نظرتان است را مشخص کنید و سپس آن را به آدرس کیف پول مقصد منتقل کنید. سؤالی که اینجا مطرح میشود این است که صرافیهای متمرکز برای انجام معاملات ارزهای دیجیتال مناسبتر هستند یا صرافیهای غیر متمرکز؟
تفاوت صرافیهای متمرکز (Centralized EX) و صرافیهای غیر متمرکز (Decentralized EX)
صرافیهای متمرکز صرافیهایی هستند که به عنوان واسطه در انجام معاملات بین خریدار و فروشندهٔ ارز دیجیتال ظاهر میشوند.
این صرافیها میتوانند امور مربوط به پشتیبانی را بر عهده بگیرند و در موارد موردنیاز، مشکلات کاربران خود را حل کنند. این صرافیها نیاز به ثبت نام و احراز هویت دارند.
صرافیهای غیر متمرکز، صرافیهایی هستند که صرفاً یک بستر برای انجام فرایند خرید و فروش هستند و نقش ثالث را در معاملات بازی نمیکنند.
این صرافیها در بین کاربرانی که قصد دارند هویت خود را پوشیده نگه دارند طرفداران زیادی دارند زیرا نیاز به شفاف سازی هویت در آنها وجود ندارد.
کدام صرافیها به خرید و فروش ارز دیجیتال ATOM میپردازند؟
ارائه اولیه ارز دیجیتال ATOM در تاریخ 28 آوریل 2019 در صرافی بایننس اتفاق افتاد. این ارز از قابلیت معامله با جفت ارزهایی مانند USDT-BTC-ETH در صرافیهای مختلف برخوردار است.
از جمله صرافیهای بینالمللی که به ارائه ATOM میپردازند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• صرافی BitForex
• صرافی Dcoin
• صرافی Kraken
• صرافی Bibox
• صرافی OKEx
• صرافی Binance
• صرافی Kucoin
برای ذخیره ATOM از کدام کیف پولها میتوانیم استفاده کنیم؟
بعد از آشنایی با نحوه خرید ATOM و نحوه فروش آن، لازم است بدانید که ارزهای خریداری شده را چطور میتوانیم ذخیره کنیم.
برای ذخیره ارزهای دیجیتال ما باید یک کیف پول دیجیتال شخصی داشته باشیم. هر چند اگر با صرافیهای متمرکز کار میکنید میتوانید ارزهای خود را بر روی حساب صرافی خود ذخیره کنید اما این کار معمولاً توصیه نمیشود؛ مگر برای زمانهای کوتاه.
این کیف پولها دارای یک آدرس به طول یک خط و ترکیبی از حروف و اعداد هستند. اگر کسی بخواهد ارز دیجیتالی را به کیف پول شما انتقال دهد، باید این آدرس را داشته باشد.
کیف پولها دارای یک کلید خصوصی یا رمز هم هستند که باید نزد شما محفوظ بمانند؛ زیرا در دست داشتن این کلید خصوصی به معنای دسترسی داشتن به داراییهای دیجیتالی یک کیف پول است.
کیف پولهای نرم افزاری و سخت افزاری
کیف پولهای نرم افزاری یا کیف پولهای گرم (Hot wallet)، از محبوبترین کیف پولها در بین کاربران شناخته میشوند. علت نام گذاری این کیف پول به کیف پولهای گرم، به این علت است که این کیف پولها آنلاین هستند و برای استفاده از آنها حتماً باید به اینترنت متصل باشید.
کیف پولهای نرم افزاری، یا رایگان هستند یا قیمت بسیار کمی دارند. در ضمن دسترسی به این کیف پولها بسیار آسان است. شما میتوانید این کیف پولها را بر روی گوشی موبایل یا کامپیوتر شخصی خود نصب کنید تا در راحتترین و کوتاهترین زمان به آن دسترسی داشته باشید.
البته توجه داشته باشید که امکان ذخیرهٔ تمام انواع توکنها بر روی کیف پولهای نرم افزاری وجود ندارد و معمولاً این کیف پولها تنها از استانداردهای محدود و مشخصی پشتیبانی میکنند.
دستهٔ دوم کیف پولها، کیف پولهای سخت افزاری هستند. دقیقاً بر عکس کیف پولهای نرم افزاری، این کیف پولها آفلاین هستند و به همین دلیل به آنها کیف پولهای سرد (Cold wallet) نیز گفته میشود.
کیف پولهای سخت افزاری به دلیل آفلاین بودنشان امنیت بیشتری از کیف پولهای نرم افزاری دارند. این کیف پولها از تمام ارزهای دیجیتال و تمام استانداردها پشتیبانی میکنند و به همین دلیل بسیار محبوباند.
در نظر داشته باشید که این کیف پولها گرانتر از کیف پولهای نرم افزاری هستند. این کیف پولها برای کسانی که قصد هولد کردن (Holding) داراییهای دیجیتالی خود را دارند، بهترین گزینه محسوب میشود.
کیف پولهای نرم افزاری و سخت افزاری مناسب برای ذخیره ارز دیجیتال ATOM
کیف پولهای مناسب برای ATOM کمتر از کیف پولهای توکنهای ERC-20 است زیرا این توکن مبتنی بر اتریوم نیست و ارائه اولیه آن از طریق ICO نبوده است.
کیف پولهای مناسب برای ذخیره سازی ATOM عبارتاند از:
• کیف پول سخت افزاری Ledger Nano S: از معروفترین کیف پولهای سخت افزاری است که مشخصه اصلی آن امنیت بالای آن است. معمولاً برای کنترل توکنها بهوسیله این کیف پول از نرمافزار Ledger Live استفاده میشود اما برای توکن ATOM باید از نرمافزار Lunie Wallet یا Cosmostation استفاده کرد.
• کیف پول نرم افزاری Trust Wallet : این کیف پول متن باز دارای نسخه اندروید و iOS و همچنین یک مرورگر web3 داخلی است که به تعامل آن با برنامههای غیرمتمرکز کمک میکند.
• کیف پول نرم افزاری Luine: این کیف پول متن باز ابتدا توسط کازمس ارائه شد اما مدتی بعد، از آن مستقل شد. این کیف پول دارای نسخههای تحت وب و افزونه مرورگر و همچنین دارای اپلیکیشن برای اندروید و iOS است.
• کیف پول نرم افزاری Guarda: این کیف پول دارای نسخههای دسکتاپ و موبایل است و همچنین سیستم پشتیبانی کاربر خوبی دارد. این کیف پول متن باز از قابلیت Swap برخوردار است.
سایت خریدوفروش ATOM
صرافی آبان تتر میتواند بهترین سایت خرید ATOM در ایران معرفی شود. اما چه چیزی آبان تتر را از دیگر صرافیها متمایز میکند؟
اولین نکته این است که صرافی آنلاین آبان تتر، بهغیراز ارز دیجیتال ATOM ، امکان خریدوفروش بیش از 290 ارز دیجیتال را برای کاربران خود ممکن ساخته است. این تنوع ارز در بین صرافیهای ایرانی فوقالعاده است.
علاوه بر سایت صرافی، اپلیکیشن خریدوفروش ATOM هم در دسترس کاربران قرار گرفته است که در جهت تسهیل انجام معاملات برای کاربران ایجاد شده است.
صرافی آبان تتر خرید ATOM با کمترین کارمزد را برای کاربران ممکن ساخته است. اگر قصد خرید ATOM با ریال را دارید میتوانید پس از ثبت نام و احراز هویت، حساب خود در صرافی آبان تتر را با ریال شارژ کنید و سپس به خریدوفروش ATOM بپردازید.
در صفحهٔ اصلی سایت آبان تتر میتوانید نرخ ارز دیجیتال ATOM و قیمت ATOM به تومان را مشاهده کنید.
پشتیبانی 24 ساعت آبان تتر و امنیتی که برای کاربران خود رقم میزند، میتواند تجربهٔ معاملات امن، سریع و راحت را برای شما به ارمغان بیاورد.