بیت کوین چیست؟
این روزها همه کم و بیش با بیت کوین آشنایی دارند، اما شاید دقیقاً ندانید بیت کوین چیست، چگونه به وجود آمد و چرا سرمایه‌گذاران و حتی دولت‌مردان کشور بزرگی همچون آمریکا در آن سرمایه‌گذاری می‌کنند. بیت کوین یک نوع پول دیجیتالی است که برخلاف پول‌های رایج، هیچ بانک یا دولتی آن را کنترل نمی‌کند. شما می‌توانید با بیت کوین به راحتی و بدون نیاز به واسطه، پول ارسال یا دریافت کنید و این کار را در هر زمان و هر نقطه‌ای از جهان انجام دهید.
بیت کوین نوعی ارز دیجیتال است که در سال ۲۰۰۸ توسط فرد یا گروهی ناشناس با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو معرفی شد. برخلاف ارزهای سنتی، بیت کوین به‌صورت غیرمتمرکز عمل می‌کند و تحت کنترل بانک‌های مرکزی یا دولت‌ها نیست. در عوض، این ارز به شبکه‌ای از کاربران متکی است که عملیات آن را از طریق یک دفترچه حساب دیجیتالی به نام بلاک‌چین به‌صورت جمعی حفظ می‌کنند.
پروتکل بیت کوین بر سه جزء اصلی استوار است:
1. رمزنگاری کلید عمومی و خصوصی: کیف پول یا والت یک کلید عمومی و یک کلید خصوصی برای مالکان بیت کوین تعیین می‌کند. کلید عمومی برای ایجاد آدرس کیف پول جهت دریافت تراکنش استفاده می‌شود. کلید خصوصی مانند رمز عبور عمل می‌کند و برای ایجاد امضای دیجیتال جهت اثبات مالکیت بیت کوین هنگام ارسال تراکنش به کار می‌رود.
2. شبکه همتا به همتا (Peer-to-peer): گره‌ها (کامپیوترهایی که نرم‌افزار بیت کوین را اجرا می‌کنند) تراکنش‌ها را بررسی می‌کنند تا مطمئن شوند که قوانین نرم‌افزار رعایت شده است. سپس ماینرها (گره‌هایی که از برنامه‌ای خاص برای تأیید تراکنش‌های جدید استفاده می‌کنند) برای به‌دست آوردن حق افزودن یک دسته جدید از تراکنش‌ها به بلاک‌چین با یکدیگر رقابت می‌کنند.
3. عرضه محدود: طبق قوانین نرم‌افزار، هیچ‌گاه بیشتر از ۲۱ میلیون بیت کوین (BTC) وارد گردش نخواهد شد، محدودیتی که به بیت کوین ارزش می‌دهد.
بیت کوین با هدف تبدیل شدن به یک واسطه دیجیتال برای تبادل پول طراحی شده است، تا کاربران بتوانند بدون واسطه‌های متمرکز، خرید، فروش و معامله انجام دهند. ماهیت غیرمتمرکز و قواعد سخت‌گیرانه در عرضه، از عواملی هستند که به بیت کوین ارزش و جایگاه ویژه‌ای می‌دهند.
تاریخچه و پیدایش بیت کوین
تاریخچه بیت کوین به سال ۲۰۰۸ بازمی‌گردد، زمانی که فرد یا گروهی ناشناس با نام مستعار «ساتوشی ناکاموتو» مقاله‌ای (وایت‌پیپر) را تحت عنوان "Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System" منتشر کرد. این مقاله، ایده پرداخت‌های دیجیتالی غیرمتمرکز را مطرح کرد؛ پرداخت‌هایی که بدون نیاز به واسطه‌هایی مانند بانک یا نهادهای مالی صورت می‌گیرند. این سیستم بر پایه‌ی فناوری بلاک‌چین طراحی شد که تمامی تراکنش‌ها را در یک دفترکل عمومی و غیرقابل تغییر ثبت می‌کند.
در ژانویه ۲۰۰۹، اولین نسخه از نرم‌افزار بیت کوین منتشر شد و شبکه‌ی آن به‌طور رسمی آغاز به کار کرد. ساتوشی ناکاموتو نخستین بلاک بلاک‌چین، معروف به جنسیس بلاک (Genesis Block) یا «بلاک پیدایش» را استخراج کرد. درون این بلاک، جمله‌ای معروف نوشته شده بود که به تیتر روزنامه‌ی تایمز در همان روز اشاره داشت: "Chancellor on brink of second bailout for banks" (صدر اعظم در آستانه دومین بسته نجات مالی برای بانک‌ها). این جمله نوعی بیانیه سیاسی بود که نشان می‌داد بیت کوین برای مقابله با نظام بانکی سنتی و تمرکز قدرت مالی طراحی شده است.
در سال‌های اولیه، بیت کوین ارزش پولی زیادی نداشت و اغلب در میان برنامه‌نویسان و علاقه‌مندان به رمزنگاری شناخته شده بود. یکی از اولین موارد استفاده واقعی از بیت کوین در سال ۲۰۱۰ رخ داد، زمانی که لازلو هانیچ، یکی از کاربران انجمن بیت‌کوین، با پرداخت ۱۰٬۰۰۰ بیت‌کوین، دو عدد پیتزا خرید. این تراکنش به نماد ارزش‌گذاری واقعی بیت‌کوین در جهان خارج از اینترنت تبدیل شد و از آن زمان به بعد، روز ۲۲ می هر سال به عنوان «روز پیتزای بیت‌کوین» جشن گرفته می‌شود.
با گذشت زمان و افزایش آگاهی عمومی، بیت کوین به‌تدریج به یک دارایی دیجیتال محبوب تبدیل شد. از سال ۲۰۱۱ به بعد، پلتفرم‌های مبادله ارز دیجیتال شروع به فعالیت کردند و قیمت بیت کوین به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافت. در سال‌های بعد، مؤسسات مالی، سرمایه‌گذاران بزرگ و حتی برخی دولت‌ها نیز به مطالعه یا پذیرش بیت کوین روی آوردند. امروزه، بیت کوین به‌عنوان یک دارایی ذخیره ارزش، ابزار سرمایه‌گذاری و حتی وسیله پرداخت در بسیاری از نقاط جهان شناخته می‌شود.
مزایای خرید ارز دیجیتال بیت کوین
خرید ارز دیجیتال بیت کوین مزایای متعددی دارد که عبارت‌اند از:
تمرکززدایی و استقلال مالی
بزرگ‌ترین مزیت بیت کوین، غیرمتمرکز بودن آن است. به این معنا که هیچ دولت، بانک یا نهاد مرکزی نمی‌تواند به‌طور مستقیم کنترل آن را در دست بگیرد. این ویژگی، آزادی مالی بیشتری به کاربران می‌دهد و آن‌ها را از سیستم‌های بانکی سنتی مستقل می‌کند.
امنیت بالا و شفافیت تراکنش‌ها
بیت کوین از فناوری بلاک‌چین استفاده می‌کند که باعث می‌شود تمامی تراکنش‌ها به‌صورت دائمی و غیرقابل تغییر ثبت شوند. این ساختار، امکان تقلب، دستکاری یا دوباره خرج‌کردن کوین‌ها را به حداقل می‌رساند. هر کاربر می‌تواند صحت یک تراکنش را به‌صورت عمومی و شفاف بررسی کند.
حفظ حریم خصوصی کاربران
هرچند بیت کوین به‌طور کامل ناشناس نیست، اما کاربران در زمان انجام تراکنش‌ها نیازی به افشای اطلاعات شخصی خود ندارند. این ویژگی برای کسانی که به حریم خصوصی خود اهمیت می‌دهند، یک مزیت قابل توجه است.
انتقال سریع و جهانی پول
با بیت کوین، کاربران می‌توانند بدون نیاز به بانک‌ها یا خدمات انتقال پول بین‌المللی، در هر لحظه و از هر جای دنیا پول ارسال یا دریافت کنند. سرعت تراکنش‌ها و کارمزد پایین‌تر در مقایسه با روش‌های سنتی، از دلایل محبوبیت آن در سطح جهانی است.
حفظ ارزش در برابر تورم
برخلاف ارزهای فیات که توسط دولت‌ها چاپ می‌شوند و ممکن است دچار تورم شوند، عرضه بیت کوین محدود به ۲۱ میلیون واحد است. همین محدودیت باعث می‌شود بسیاری از سرمایه‌گذاران از بیت کوین به‌عنوان «طلای دیجیتال» یاد کنند و آن را یک دارایی مناسب برای ذخیره ثروت بدانند.
فرصت‌های سرمایه‌گذاری سودآور
بازار بیت کوین به‌دلیل نوسانات قیمتی و رشد چشمگیرش در سال‌های اخیر، به یکی از جذاب‌ترین بازارها برای سرمایه‌گذاران تبدیل شده است. بسیاری از افراد توانسته‌اند با خرید در زمان مناسب، سود قابل توجهی به دست آورند.
کاربردهای بیت کوین در دنیای واقعی
از کاربردهای بیت کوین در دنیای واقعی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
پرداخت کالا و خدمات
شمار زیادی از فروشگاه‌ها، رستوران‌ها و شرکت‌های آنلاین در سراسر جهان بیت کوین را به‌عنوان روش پرداخت می‌پذیرند. از رزرو هتل و خرید بلیط هواپیما گرفته تا خرید کالاهای دیجیتال، بیت کوین به‌تدریج جای خود را در معاملات روزمره باز کرده است.
انتقال پول بین‌المللی
مهاجرین یا کسب‌وکارهای بین‌المللی می‌توانند با استفاده از بیت کوین، هزینه‌های بالای انتقال پول از طریق بانک‌ها و صرافی‌ها را حذف کنند. این روش هم ارزان‌تر و هم سریع‌تر است.
حمایت مالی و خیریه‌ها
بسیاری از سازمان‌های خیریه امکان دریافت کمک‌های مالی به‌صورت بیت کوین را فراهم کرده‌اند. این روش کمک می‌کند تا افرادی از نقاط مختلف دنیا بتوانند به آسانی و بدون موانع مرزی کمک‌های خود را ارسال کنند.
قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز
اگرچه شبکه‌های دیگر مثل اتریوم در زمینه قراردادهای هوشمند تخصصی‌تر هستند، بیت کوین نیز با استفاده از لایه دوم مانند شبکه لایتنینگ (Lightning Network)، در حال توسعه قابلیت‌هایی برای اجرای قراردادهای مالی ساده است.
پس‌انداز و سرمایه‌گذاری شخصی
بسیاری از کاربران از بیت کوین به‌عنوان ابزاری برای پس‌انداز بلندمدت استفاده می‌کنند. این دیدگاه مبتنی بر این باور است که ارزش بیت کوین در آینده افزایش خواهد یافت و می‌تواند جایگزینی برای حساب‌های پس‌انداز سنتی باشد.
مقابله با تحریم‌ها و محدودیت‌های مالی
در کشورهایی که نظام بانکی دچار اختلال یا تحریم‌های بین‌المللی هستند، بیت کوین به افراد و کسب‌وکارها امکان می‌دهد که به بازارهای جهانی دسترسی پیدا کنند و تبادلات مالی داشته باشند.
نحوه خرید ارز بیت کوین در آبان تتر
در زیر نحوه خرید بیت کوین از صرافی آبان تتر را مرحله به مرحله شرح می‌دهیم:
۱. در مرحله اول، به وب‌سایت آبان تتر مراجعه کرده و در آن ثبت‌نام کنید تا حساب کاربری شما ساخته شود.
۲. در مرحله دوم، می‌بایست احراز هویت انجام دهید. فرآیند احراز هویت در صرافی آبان تتر تنها در عرض ۳۰ ثانیه انجام می‌شود.
۳. در مرحله بعد می‌بایست حساب خود را شارژ کنید. برای این منظور می‌توانید از بین روش‌های کارت به کارت و واریزشناسه دار یکی را انتخاب کنید.
۴. اکنون برای شروع فرایند خرید، باید روی گزینه «معامله فوری» در بالای صفحه کلیک کنید و سپس در صفحه جدید، در گوشه بالای سمت راست، روی گزینه «خرید» کلیک کنید.
۵. در صفحه جدیدی که باز می‌شود، باید نماد بیت کوین (BTC) را در نوار جست و جور وارد کنید تا برای خرید انتخاب شود. سپس تعداد بیت کوین مورد نظر خود را در بخش «مقدار» وارد کنید تا هزینه آن در پایین نمایش داده شود. سپس بر روی «ثبت سفارش» در پایین صفحه کلیک کنید تا سفارشتان ثبت شود و رمزارز به کیف پولتان در صرافی واریز شود.
برای فروش بیت کوین نیز می‌بایست مراحل بالا را تکرار کرده و این بار گزینه «فروش» را انتخاب کنید و سفارش خود را ثبت نمایید.
اطلاعات مهم قبل از خرید بیت کوین
پیش از خرید بیت کوین یا هر ارز دیجیتال دیگری، مهم است که صرفاً بر اساس هیجانات بازار تصمیم نگیرید و ابتدا خودتان درباره وضعیت بازار تحقیق کنید. استفاده از منابع معتبر آموزشی، تحلیل تکنیکال و آشنایی با ریسک‌های مرتبط می‌تواند از تصمیمات اشتباه و زیان مالی جلوگیری کند. همچنین، استفاده از صرافی‌های مطمئنی مثل آبان تتر و دنبال کردن اخبار به‌روز از جمله اقداماتی است که هر کاربر ایرانی باید پیش از خرید یک رمزارز در نظر بگیرد.
روی هم رفته، محدود بودن عرضه، مقبولیت جهانی و سرمایه‌گذاری نهادهای مالی بزرگ، و توسعه فناوری‌های جدید برای افزایش سرعت و کاهش کارمزد تراکنش‌ها، از عواملی هستند که جایگاه بیت کوین را به‌عنوان یک ارز دیجیتال مطمئن و ارزشمند تقویت می‌کنند. با در نظر گرفتن همه این موارد، بیت کوین می‌تواند همچنان در سال‌های آینده نقش کلیدی در اقتصاد جهانی ایفا کند.
امنیت ارز بیت کوین
یکی از مهم‌ترین دلایلی که بیت کوین توانسته اعتماد کاربران و سرمایه‌گذاران را در سطح جهانی جلب کند، امنیت آن است. بیت کوین بر پایه فناوری بلاک‌چین ساخته شده است؛ سیستمی که اطلاعات تراکنش‌ها را به‌صورت غیرقابل تغییر و شفاف در میان هزاران گره (Node) در سراسر جهان توزیع می‌کند. این ساختار توزیع‌شده باعث می‌شود هیچ نهاد یا فردی نتواند به‌تنهایی کنترل شبکه را در دست بگیرد یا داده‌ها را دستکاری کند.
همچنین، هر کاربر برای ارسال بیت کوین نیاز به کلید خصوصی خود دارد و تراکنش‌ها با استفاده از امضای دیجیتال معتبرسازی می‌شوند. این روند تضمین می‌کند که فقط مالک واقعی بیت کوین می‌تواند به دارایی خود دسترسی داشته باشد.
علاوه بر این، فرآیند استخراج (ماینینگ) و الگوریتم اجماع «اثبات کار» نیز نقش کلیدی در تأمین امنیت بیت کوین دارند. ماینرها با انجام محاسبات پیچیده ریاضی، تراکنش‌ها را تأیید و بلاک‌های جدید را به شبکه اضافه می‌کنند. این فرآیند نه‌تنها از دوبار خرج کردن بیت کوین‌ها (Double Spending) جلوگیری می‌کند، بلکه باعث می‌شود هک‌کردن شبکه یا تغییر سوابق گذشته بسیار دشوار و تقریباً غیرممکن باشد.